Trong buôn bán quốc tế, cả bên nhập khẩu và xuất khẩu đều cần thống nhất phương thức thanh toán sao cho có lợi nhất cho cả hai bên. Bên xuất khẩu có thể ngần ngại giao hàng khi chưa nhận được thanh toán, trong khi bên nhập khẩu có thể muốn xác nhận việc giao hàng thành công trước khi thanh toán.
Documents Against Payment (D/P) là một trong số các phương thức thanh toán có lợi nhất cho cả hai bên. Trong bài viết, chúng ta sẽ thảo luận về cách hoạt động cũng như ưu, nhược điểm của hình thức này.
Thanh toán D/P là gì?
Trong xuất nhập khẩu, chứng từ đóng vai trò hết sức quan trọng. Khi lô hàng được chuyển đi, bên xuất khẩu sẽ nộp chứng từ cho ngân hàng, bên nhập khẩu cần nhận chứng từ này để giải phóng lô hàng.
Các chứng từ này bao gồm hối phiếu – một chứng từ quan trọng chứa các thông tin chi tiết như số tiền, thời gian thanh toán, thông tin ngân hàng… Hối phiếu này được bên xuất khẩu lập và với các điều khoản mà bên nhập khẩu chấp nhận.
Trong giao dịch D/P sử dụng hối phiếu trả ngay, yêu cầu thanh toán ngay. Có nghĩa là bên nhập khẩu phải thanh toán ngay khi nhận được hối phiếu – để đổi lấy các chứng từ cho phép họ tiếp nhận hàng hóa. Nếu bên nhập khẩu không có khả năng thanh toán, bên xuất khẩu có quyền thu hồi hàng hóa.
Giao dịch D/P khác với D/A sử dụng hối phiếu trả chậm. Tức là người nhập khẩu có thể lấy hàng mà không cần thanh toán ngay lập tức.
Các bước thực hiện thanh toán D/P
Bước 1: hợp đồng bán hàng
Người xuất khẩu và người nhập khẩu xác định các điều khoản thanh toán và ký hợp đồng nêu rõ các khoản này.
Bước 2: gửi hàng
Người xuất khẩu gửi hàng dựa trên các điều khoản của hợp đồng.
Bước 3: nộp chứng từ xuất khẩu
Sau khi hàng hóa đã được gửi đi, người xuất khẩu nộp một bộ chứng từ xuất khẩu cho ngân hàng của họ, được gọi là ngân hàng chuyển tiền. Các chứng từ này bao gồm hối phiếu (tra ngay), vận đơn, hóa đơn thương mại, danh sách đóng gói và bảng kê khai hàng nhập khẩu cùng các chứng từ khác.
Bước 4: giao chứng từ cho ngân hàng thu tiền
Sau khi xem xét giấy tờ, ngân hàng chuyển tiền sẽ giao chứng từ và hướng dẫn thanh toán cho ngân hàng của người nhập khẩu, được gọi là ngân hàng thu tiền.
Bước 5: thanh toán của người nhập khẩu
Khi lô hàng đến quốc gia đích, ngân hàng thu tiền sẽ trình các chứng từ cho người nhập khẩu để xem xét. Người nhập khẩu xem xét các chứng từ và thực hiện thanh toán đầy đủ.
Bước 6: giải phóng giấy tờ
Sau khi nhận được khoản thanh toán, ngân hàng thu sẽ giải phóng các chứng từ cho người nhập khẩu.
Bước 7: giải phóng hàng hóa
Sau khi xuất trình các giấy tờ hợp lệ cho hải quan, người nhập khẩu được phép tiếp cận lô hàng.
Bước 8: chuyển tiền
Ngân hàng thu sẽ chuyển tiền cho ngân hàng nhận, ngân hàng này sẽ chuyển khoản thanh toán cho người xuất khẩu.
Ưu điểm của thanh toán D/P
Tăng cường an toàn cho người xuất khẩu: cung cấp cho người xuất khẩu độ an toàn nhất định vì chứng từ chỉ được giải phóng khi người nhận đã thanh toán.
Tuân thủ các quy định: loại thanh toán này được chấp nhận trên nhiều khu vực pháp lý khác nhau. Tạo điều kiện cho thương mại quốc tế.
Chống lừa đảo: chống lại các tình trạng lừa đảo. Vì người nhận không thể tiếp cận hàng hóa cho đến khi thủ tục thanh toán được giải quyết.
Nhược điểm của thanh toán D/P
Nhà nhập khẩu có thể chậm trễ trong việc thanh toán dẫn tới chậm trễ hoặc không thanh toán.
Trong trường hợp người nhập khẩu không thanh toán, hàng có thể mắc kẹt hoặc chịu phí chuyển hàng trở lại.
Nếu người nhập khẩu từ chối thanh toán, nhà xuất khẩu buộc phải bán hàng hóa tại quốc gia đích với giá rẻ.
So sánh thanh toán D/P và D/A
Sự khác biệt chính giữa giao dịch D/P và D/A nằm ở thời điểm thanh toán. Trong giao dịch D/P bên nhập khẩu phải thanh toán ngay lập tức để nhận được chứng từ giải phóng đơn hàng.
Mặt khác trong giao dịch D/A, bên nhập khẩu được tiếp cận sau khi ký vào hối phiếu, đảm bảo thanh toán vào một ngày cụ thể, trong tương lai.
Giống như mọi phương thức thanh toán, giao dịch D/P cũng có những lợi ích và hạn chế riêng. Nó cung cấp tính an toàn cao cho người bán, chống tình trạng không thanh toán. Tuy nhiên cũng đặt ra thách thức cho bên xuất khẩu nếu người mua không có khả năng thanh toán ngay lập tức.
Xem thêm:
