Ngành xuất nhập khẩu ô tô tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, nhất là khi nhu cầu sử dụng xe hơi tăng cao. Theo Tổng cục Hải quan, năm 2024, Việt Nam nhập khẩu hơn 220.000 ô tô nguyên chiếc, tổng kim ngạch đạt 4,95 tỷ USD, tăng 8% so với năm trước. Ô tô nhập khẩu chủ yếu từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và châu Âu. Trong khi đó, xuất khẩu ô tô từ Việt Nam cũng mở ra nhiều cơ hội và thách thức.
Hôm nay, TRUONG HAI SHIP INTERNATIONAL sẽ cùng bạn tìm hiểu những xu hướng, quy định và giải pháp tối ưu cho hoạt động xuất nhập khẩu ô tô tại Việt Nam.
1. Nhập khẩu ô tô về Việt Nam – Xu hướng và quy định
Việt Nam là thị trường ô tô phát triển nhanh trong khu vực Đông Nam Á. Cuối năm 2024, số lượng ô tô tại Việt Nam vượt 5,4 triệu chiếc, tăng trung bình 10% mỗi năm. Tầng lớp trung lưu mở rộng, sự đa dạng sản phẩm từ các hãng quốc tế và chính sách thương mại mở cửa giúp thúc đẩy nhập khẩu ô tô.
Xu hướng nhập khẩu ô tô tại Việt Nam
Hiện nay, ô tô nhập khẩu chủ yếu từ Đông Nam Á, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ và châu Âu. Năm 2024, Indonesia dẫn đầu với 70.728 chiếc, kim ngạch 1,036 tỷ USD. Thái Lan và Trung Quốc cũng đóng vai trò quan trọng. Xe hybrid và xe điện đang gia tăng mạnh nhờ chính sách khuyến khích bảo vệ môi trường. Dòng xe hạng sang từ Đức, Anh, Mỹ cũng chiếm tỷ trọng đáng kể.
Trong bối cảnh này, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đứng trước cả cơ hội lẫn thách thức lớn.
Chiến lược phát triển đến 2045 của Bộ Công Thương hướng đến tăng trưởng xe điện hóa, hybrid và xe năng lượng tái tạo. Đến 2050, Việt Nam kỳ vọng thay thế phần lớn xe động cơ đốt trong. Dự báo đến 2030, thị trường sẽ tiêu thụ 1 – 1,1 triệu xe/năm, với 18 – 22% là xe điện và hybrid. Tuy nhiên, nếu không có chính sách hỗ trợ dài hạn, nguy cơ thị trường bị thống trị bởi xe nhập khẩu là rất cao.
Quy định nhập khẩu ô tô tại Việt Nam
Nhập khẩu ô tô chịu sự quản lý chặt chẽ với nhiều loại thuế và quy định:
- Thuế nhập khẩu: Từ 0% (xe ASEAN theo ATIGA) đến 70% (các nước khác).
- Thuế tiêu thụ đặc biệt: Từ 35% đến 150%, tùy theo dung tích động cơ.
- Thuế giá trị gia tăng (VAT): Áp dụng mức 10%.
- Giấy chứng nhận chất lượng (VTA): Đảm bảo tiêu chuẩn khí thải, an toàn theo Bộ GTVT Việt Na
2. Xuất khẩu ô tô từ Việt Nam – Tiềm năng và thách thức
Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu ô tô. Năm 2024, hơn 12.000 xe được xuất khẩu, tăng 30% so với năm trước. Các doanh nghiệp dẫn đầu xuất khẩu lần lượt là VinFast, Thaco và Hyundai Thành Công.
Tiềm năng xuất khẩu ô tô của Việt Nam
Việt Nam có lợi thế về nhân lực, chi phí cạnh tranh và chính sách ưu đãi. Một số dòng xe đã xuất khẩu sang Mỹ, châu Âu và Đông Nam Á. VinFast xuất khẩu lô xe điện đầu tiên sang Mỹ năm 2022, đặt mục tiêu đạt 50.000 xe vào năm 2025.
Thách thức khi xuất khẩu ô tô
Dù có tiềm năng lớn, ngành xuất khẩu ô tô của Việt Nam vẫn gặp nhiều rào cản:
- Tiêu chuẩn kỹ thuật cao: Châu Âu và Mỹ có quy định khắt khe về khí thải, an toàn giao thông.
- Cạnh tranh mạnh: Việt Nam phải đối đầu với Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc.
- Chi phí vận chuyển lớn: Xuất khẩu ô tô đòi hỏi logistics tối ưu, đặc biệt với thị trường xa.
3. Giải pháp tối ưu hóa hoạt động xuất nhập khẩu ô tô
Để tối ưu hóa hoạt động xuất nhập khẩu ô tô, doanh nghiệp cần áp dụng một số chiến lược quan trọng:
- Tận dụng hiệp định thương mại: EVFTA, CPTPP giúp giảm thuế nhập khẩu, xuất khẩu.
- Ứng dụng công nghệ logistics: Theo dõi vận chuyển, tối ưu tuyến đường giảm chi phí.
- Đầu tư vào công nghệ xanh: Xe hybrid, xe điện giúp đáp ứng nhu cầu thị trường quốc tế.
Xuất nhập khẩu ô tô tại Việt Nam có cơ hội lớn nhờ thị trường mở rộng, xu hướng xe điện và chính sách thương mại thuận lợi. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần đối mặt với thách thức về thuế quan, tiêu chuẩn kỹ thuật và chi phí logistics. Dự báo đến 2030, doanh số ô tô Việt Nam có thể đạt 1 triệu xe/năm, kéo theo nhu cầu xuất nhập khẩu ngày càng lớn. Tận dụng công nghệ, hợp tác chiến lược và tối ưu hóa kinh doanh sẽ giúp Việt Nam vươn xa trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.
